Teermastiek is een bouwstof die vooral in het verleden werd toegepast als slijtvaste en waterdichte vloerafwerking, met name in industriële gebouwen zoals werkplaatsen, ketelhuizen en technische ruimten. Het materiaal bestaat uit een mengsel van steenkoolteer, vulstoffen (zoals zand, kalksteenmeel of steenstof), en soms bitumen. Na verhitting wordt de mastiek vloeibaar aangebracht en hardt het uit tot een gladde, steenachtige vloerlaag.
Toepassing als vloerafwerking
Tussen circa 1920 en 1985 werd teermastiek veel gebruikt vanwege zijn:
- Slijtvastheid
- Chemische bestendigheid
- Waterdichtheid
Het werd met name toegepast in:
- Kelders en funderingen
- Technische ruimten in flats en utiliteitsbouw
- Vloeren van fabrieken of opslagruimten
- Sluizen, bruggen en parkeergarages
Belangrijk onderscheid: geen dakbedekking
Hoewel de term mastiek ook in de dakensector voorkomt (bijvoorbeeld bitumineuze dakmastiek of dakreparatiemastiek), is teermastiek voor vloeren een ander product.
| Toepassing | Teermastiek (vloeren) | Dakmastiek (daken) |
|---|---|---|
| Gebruik | Vloeren (binnen/buiten) | Daken (plat of licht hellend) |
| Samenstelling | Steenkoolteer + vulstof | Bitumen (soms teerhoudend) |
| Eigenschappen | Hard, stijf, slijtvast | Flexibel, afdichtend |
| Status | Gevaarlijk afval (PAK’s) | Meestal niet gevaarlijk (afhankelijk van samenstelling) |
Gezondheids- en milieuproblemen
Teermastiek bevat polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s), waaronder het kankerverwekkende benzo(a)pyreen. Bij slijtage, bewerking of verwijdering kunnen deze stoffen vrijkomen. Daarom wordt teermastiek tegenwoordig aangemerkt als gevaarlijk afval.
Bij sloop- of renovatiewerkzaamheden is het belangrijk om de aanwezigheid van teermastiek vooraf vast te stellen. Verwijdering mag alleen worden uitgevoerd door gespecialiseerde bedrijven, onder strikte veiligheidsmaatregelen.
Herkenning van teermastiek
- Donkerbruin tot zwart, soms glanzend oppervlak
- Harde, steenachtige structuur
- Typische teergeur bij verwarming of beschadiging
- Komt vooral voor in gebouwen van vóór 1985
Verwijdering en verwerking
Teermastiek mag niet in de normale bouw- of sloopafvalstroom terechtkomen. De verwerking moet plaatsvinden bij gecertificeerde verwerkers en onder voorwaarden die voldoen aan milieuwetgeving en ARBO-eisen.