Recyclaat is de term voor de secundaire grondstof die ontstaat na het recyclen van afvalmateriaal. Het wordt verkregen uit bijvoorbeeld kunststof, metaal, glas, papier of textiel dat is ingezameld, gesorteerd, gereinigd en vervolgens bewerkt tot een materiaal dat opnieuw kan worden ingezet in productieprocessen. Recyclaat vormt daarmee een alternatief voor primaire (nieuwe) grondstoffen, en is een cruciaal element binnen de circulaire economie.
De kwaliteit en toepassing van recyclaat hangen sterk af van de herkomst, zuiverheid en de gebruikte recyclingtechniek.
Voorbeelden van recyclaat
- Kunststofgranulaat uit gerecyclede flacons of verpakkingsmateriaal
- Oud papiervezels voor de productie van karton of toiletpapier
- Metaalschroot dat opnieuw wordt omgesmolten tot profielen of platen
- Glascullet (glasfragmenten) als grondstof voor nieuwe flessen
- Textielvezels uit gerecycled katoen of polyester
Recyclaat kan afkomstig zijn van post-consumer afval (na gebruik) of post-industrial afval (productieresten), en wordt geleverd in de vorm van granulaat, vlokken, vezels, schroot, poeder of pulp.
Hoe wordt recyclaat geproduceerd?
Het proces verschilt per materiaalsoort, maar verloopt globaal als volgt:
- Inzameling en transport van afvalmateriaal
- Sortering op type, kleur, soort of kwaliteit
- Reiniging (wassen, drogen, verwijderen van labels of verontreiniging)
- Verkleining en bewerking tot de gewenste vorm (granulaat, pulp, flakes, enz.)
- Kwaliteitscontrole en certificering (bijv. voor voedselveiligheid of technische specificaties)
Steeds vaker wordt recyclaat ook ingezet in closed loop-systemen, waarbij het materiaal opnieuw wordt gebruikt in dezelfde productsoort (bijv. PET-fles naar PET-fles).
Toepassingen
- Verpakkingsmateriaal (flacons, folies, dozen)
- Bouwmaterialen (platen, buizen, isolatie)
- Meubels, textiel, automaterialen
- Karton, tissuepapier of printpapier
- Composieten en vezelversterkte producten
Voordelen
- Vermindert gebruik van schaarse primaire grondstoffen
- Verlaagt CO₂-uitstoot en energiegebruik in productie
- Maakt circulaire ketens mogelijk
- Stimuleert vraag naar gescheiden inzameling en recyclingsystemen
- Vaak goedkoper dan virgin materiaal (afhankelijk van markt)
Aandachtspunten
- Kwaliteit is afhankelijk van inputstroom en scheidingsgraad
- Sommige recyclaten zijn niet geschikt voor hoogwaardige toepassingen
- Additieven en vermenging kunnen de toepasbaarheid beperken
- Regelgeving rond voedselcontact, kleur en sterkte kan beperkend zijn
- Marktvraag is gevoelig voor prijs en beschikbaarheid van virgin materiaal
Samengevat
Recyclaat is de waardevolle grondstof die ontstaat uit gerecycled afvalmateriaal. Door het opnieuw inzetten van deze materialen in productieprocessen wordt de levenscyclus van grondstoffen verlengd en wordt bijgedragen aan een duurzamere, circulaire economie. Recyclaat is daarmee niet alleen afvalreductie, maar ook grondstoffenproductie.