Pelleteren is een mechanisch proces waarbij fijn of gemalen materiaal onder druk wordt samengeperst tot kleine, gelijkvormige korrels of pellets. Het doel is om materiaal te verdichten, vorm te geven en beter hanteerbaar te maken voor transport, opslag of verdere verwerking. Pelleteren wordt veel toegepast in de recyclingindustrie, onder andere bij de verwerking van kunststoffen, biomassa, textielvezels en reststoffen uit de chemie of voedingsmiddelenindustrie.
De eindproducten – pellets – zijn cilindrische korrels met een doorgaans uniforme grootte en samenstelling, waardoor ze geschikt zijn als grondstof of brandstof.
Werking van het pelleteren
Pelleteren gebeurt in een pelleteermachine of pelletmolen, die bestaat uit een perskamer met een matrijs (ronde plaat met gaten) en één of meerdere persrollen. Het materiaal wordt in de perskamer gebracht en onder hoge druk door de gaten van de matrijs gedrukt. Door de wrijving en druk ontstaat ook warmte, waardoor sommige materialen plastisch worden (zoals kunststoffen) of aan elkaar binden (zoals hout of organisch afval).
Zodra het materiaal uit de matrijs wordt geperst, worden de gevormde pellets direct op lengte afgesneden en afgevoerd via een koel- of transportsysteem.
Toepassingen
Pelleteren wordt toegepast in uiteenlopende sectoren, waaronder:
- Kunststofrecycling: gemalen kunststoffen (flakes) worden omgezet in pellets voor hergebruik in extrusie of spuitgieten
- Biomassa: houtspaanders, zaagsel of agrarisch restmateriaal wordt geperst tot houtpellets voor verbranding
- Organisch afval: drogere fracties uit GFT- of slibverwerking worden geperst tot biopellets
- Rubber en textiel: fijngemalen materiaal wordt verdicht voor verbranding of herverwerking
- Industriële reststromen: poeders of sludges worden tot pelletvorm gebracht voor hergebruik of verbranding
Voordelen
- Volumereductie: materiaal is compacter en gemakkelijker op te slaan of te vervoeren
- Homogeniteit: pellets hebben een uniforme vorm en dichtheid
- Stofreductie: minder stofvorming dan bij poeders of vlokken
- Direct inzetbaar als secundaire grondstof of brandstof
- Verbeterde doseerbaarheid in productieprocessen
Aandachtspunten
- Voorbehandeling nodig: materiaal moet vaak eerst worden gedroogd of verkleind
- Slijtage van matrijzen bij harde of schurende materialen
- Energie-intensief proces, afhankelijk van materiaaltype
- Warmteontwikkeling vereist koeling bij temperatuurgevoelige stromen
Samengevat
Pelleteren is een efficiënte techniek om fijngemalen materiaal om te zetten in compacte, uniforme pellets. Deze techniek verhoogt de verwerkbaarheid, transporteerbaarheid en toepasbaarheid van gerecycleerde of organische grondstoffen. In de recyclingsector is pelleteren daarmee een belangrijke stap richting hoogwaardige materiaalherwinning en circulair gebruik.