ONF staat voor Organische Natte Fractie en verwijst naar het natte, biologisch afbreekbare deel van het huishoudelijk of bedrijfsafval. Deze fractie bestaat voornamelijk uit etensresten, tuinafval en andere composteerbare of vergistbare materialen. De ONF komt meestal vrij na mechanische scheiding van gemengd afval in installaties zoals een nascheidingsinstallatie of MRF (Materials Recovery Facility).
De ONF vormt een waardevolle stroom binnen de circulaire economie, omdat deze gebruikt kan worden voor de productie van biogas (via vergisting) of hoogwaardige compost (via compostering).
Samenstelling van de ONF
De organische natte fractie bestaat grotendeels uit:
- Gekookte en ongekookte voedselresten
- Groente-, fruit- en tuinafval (GFT)
- Koffiedik, theezakjes en eierschalen
- Kleine hoeveelheden nat papier of karton
- Eventueel ander nat huishoudelijk afval met organische oorsprong
De samenstelling van de ONF is sterk afhankelijk van de herkomst van het afval (bijv. huishoudelijk of industrieel), het seizoen en het gebruikte scheidingsproces.
Ontstaan van de ONF
De ONF ontstaat doorgaans op twee manieren:
- Bronscheiding: huishoudens en bedrijven scheiden GFT-afval apart in een groene container. In dat geval wordt de ONF direct ingezameld als gescheiden stroom.
- Nascheiding: bij gemengd restafval wordt de organische fractie in een sorteerinstallatie gescheiden van andere materiaalstromen, bijvoorbeeld via een trommelzeef, pers, pulper of hydromechanische scheiding.
Verwerking van de ONF
De organische natte fractie kan op verschillende manieren worden verwerkt:
- Anaerobe vergisting: hierbij wordt de ONF zonder zuurstof afgebroken in een afgesloten tank (vergister). Dit levert biogas op, dat kan worden omgezet in elektriciteit, warmte of groen gas.
- Compostering: in een beluchte omgeving wordt de ONF omgezet in compost dat als bodemverbeteraar kan worden gebruikt.
- Nabehandeling: na vergisting wordt het digestaat vaak nog gecomposteerd om de droge stof verder te stabiliseren.
De keuze tussen vergisting en compostering hangt af van de samenstelling van de ONF, de lokale wet- en regelgeving en de beschikbaarheid van installaties. In Nederland is vergisting van ONF uit restafval niet toegestaan omdat dit in contact is geweest met het restafval.
Voordelen van ONF-verwerking
-
Energieopwekking via biogas uit vergisting
- Vermindering van restafval en dus lagere verbrandingskosten
- Productie van compost voor land- en tuinbouw
- CO₂-reductie door minder verbranding en meer biologische verwerking
- Bijdrage aan circulaire economie door hergebruik van organisch materiaal
Aandachtspunten
- Vervuiling: de ONF mag niet teveel plastic, glas of metaal bevatten om goede compost of digestaat te kunnen maken.
- Vochtgehalte: de fractie is erg nat, wat transport en verwerking intensiever maakt.
- Geur en hygiëne: snelle verwerking is nodig om geurhinder en broei te voorkomen.
- Afzetmarkt: de kwaliteit van het eindproduct bepaalt of het kan worden toegepast in de landbouw.