Een monostroom is een afvalstroom die bestaat uit één specifiek type materiaal met een homogene samenstelling, zoals uitsluitend papier, alleen PET-flessen of zuiver houtafval. Omdat het materiaal zuiver en uniform is, kan het doorgaans eenvoudiger en efficiënter worden gerecycled tot hoogwaardige grondstoffen. Monostromen zijn daarmee van groot belang binnen de circulaire economie en voor producentenverantwoordelijkheid.
In tegenstelling tot gemengde afvalstromen hebben monostromen een hogere economische én ecologische waarde, mits ze schoon en onvervuild zijn.
Voorbeelden van monostromen
- Papier en karton (zonder plastic of voedselresten)
- PET-flessen zonder dop of etiket
- EPS (geëxpandeerd polystyreen, piepschuim)
- Textiel van één vezelsoort (bijv. katoen of polyester)
- Schone houtresten (bijv. timmerhout of pallets)
- Flessenglas (zonder porselein of steen)
- Metaalsoorten gescheiden (bijv. puur aluminium of ijzer)
Bedrijven zijn in veel gevallen verplicht om deze stromen apart aan te bieden en af te voeren, in het kader van milieuregels en inzameldoelstellingen.
Verwerking van monostromen
Monostromen worden apart ingezameld en direct afgevoerd naar gespecialiseerde verwerkers of recyclers. Hier worden ze verwerkt via technieken zoals:
- Vervezeling (papier en karton)
- Granulatie of extrusie (kunststoffen)
- Smelten en gieten (metalen en glas)
- Mechanische of chemische recycling (textiel)
- Vergassing of vergisting (organisch materiaal)
Het homogene karakter maakt monostromen zeer geschikt voor closed loop recycling waarbij materiaal opnieuw wordt ingezet in dezelfde toepassing (bijvoorbeeld een nieuwe fles van gerecycled PET).
Toepassingen
- Bedrijfsafval dat bij de bron wordt gescheiden
- Productieresten in fabrieken of drukkerijen
- Inzameling van specifieke stromen via milieustraten
- Grondstoffen voor recycling in verpakkings-, textiel- of bouwindustrie
Voordelen
- Hoge opbrengst en kwaliteit van recyclaat
- Lagere sorteer- en verwerkingskosten
- Geschikt voor hoogwaardige recycling en closed loop-systemen
- Voldoet aan wettelijke eisen voor afvalscheiding
- Stimuleert ketentransparantie en producentenverantwoordelijkheid
Aandachtspunten
- Vereist zorgvuldige bronscheiding en instructie
- Vervuiling verlaagt kwaliteit en verwerkingsmogelijkheden
- Beperkte beschikbaarheid bij consumentenafval
- Sommige stromen vereisen gespecialiseerde verwerking (bijv. EPS)
Samengevat
Een monostroom is een zuivere afvalstroom bestaande uit één materiaalsoort, die zich uitstekend leent voor hoogwaardige recycling. Door deze stromen gescheiden in te zamelen en gericht te verwerken, kunnen ze als secundaire grondstof opnieuw worden ingezet in de keten. Monostromen vormen daarmee een belangrijke bouwsteen van de circulaire economie.