Diftar staat voor gedifferentieerde tarieven. Het is een systeem waarbij huishoudens betalen voor de hoeveelheid afval die ze aanbieden. In plaats van een vast tarief voor afvalverwerking, wordt de afvalstoffenheffing (deels) bepaald door het daadwerkelijke afvalgedrag van een huishouden. Het principe hierachter is: de vervuiler betaalt.
Met diftar wil de overheid mensen stimuleren om minder restafval te produceren en hun afval beter te scheiden. Hoe minder restafval je aanbiedt, hoe minder je betaalt. Andersom geldt natuurlijk ook: hoe meer je aanbiedt, hoe hoger je kosten.
Waar wordt diftar voor gebruikt?
Diftar wordt gebruikt als onderdeel van het afvalbeleid van gemeenten. Het systeem helpt bij het behalen van milieudoelstellingen, zoals:
- Verminderen van de hoeveelheid restafval per inwoner
- Verhogen van het percentage gescheiden ingezameld afval
- Bevorderen van hergebruik en recycling
- Verminderen van verbrandings- of stortkosten
Het uiteindelijke doel is om richting een circulaire economie te gaan, waarin grondstoffen zo veel mogelijk worden hergebruikt.
Hoe werkt diftar in de praktijk?
Er zijn verschillende manieren waarop diftar wordt toegepast. Gemeenten kiezen een vorm die past bij hun inzamelsysteem. De drie meest voorkomende vormen zijn:
1. Diftar per container (per lediging):
Huishoudens betalen een bedrag per keer dat hun restafvalcontainer aan huis wordt geleegd. De container is vaak voorzien van een chip, zodat precies geregistreerd wordt hoe vaak deze geleegd is. Soms is er ook een maximum inhoud (bijv. 140 of 240 liter), en wordt het tarief daarop aangepast.
2. Diftar per kilo (gewichtsdiftar):
Hierbij wordt niet alleen het aantal ledigingen geteld, maar ook het gewicht van het aangeboden afval. De container wordt dan bij lediging gewogen en het tarief wordt berekend op basis van kilo’s restafval.
3. Diftar via ondergrondse container (zak- of pasdiftar):
In sommige gemeenten leveren huishoudens hun restafval aan via ondergrondse containers. Deze containers zijn afgesloten en kunnen alleen geopend worden met een persoonlijke afvalpas. Per keer dat je een vuilniszak in de container doet, wordt een vast bedrag in rekening gebracht. Soms worden er ook de gewichten geregistreerd (als de container een weegsysteem heeft), maar vaak geldt een tarief per inworp.
Voordelen van diftar
- Bewustwording: Inwoners denken beter na over hun afvalgedrag.
- Minder restafval: Mensen scheiden hun afval zorgvuldiger.
- Kostenbesparing: Wie weinig restafval aanbiedt, betaalt minder.
- Milieuvoordeel: Meer hergebruik en recycling, minder afvalverbranding.
Kritiek en aandachtspunten
Hoewel diftar positieve effecten kan hebben, zijn er ook kanttekeningen:
- Risico op zwerfafval of afvaldumping, als mensen kosten willen ontwijken.
- Privacyzorgen, bijvoorbeeld bij registratie van afvalgedrag.
- Minder sociaal voor grotere gezinnen of mensen met medische afvalstromen.
Om deze redenen kiezen sommige gemeenten ervoor om geen diftar in te voeren, of het systeem aan te passen met bijvoorbeeld een vrijstelling of kortingsregeling voor specifieke doelgroepen.